Czasami oddzielanie śmieci pomiędzy papierem a plastikiem, szkłem czy metalem może być bardzo czasochłonne i kłopotliwe. Ale to nic w porównaniu z wysiłkami mieszkańców w pewnym małym miejscu Kamikatsu, małej wiosce w południowo-zachodniej Japonii. Poznaj jak powinny wyglądać najczystsze miasta świata. Konieczne przeczytaj wszystko na temat – ekologia w Japonii, idealna biodegradowalność oraz Kamikatsu kategorie śmieci.
Co to jest Kamikatsu?
Kamikatsu to małe miasteczko położone około 40 kilometrów od miasta Tokushima, w górach na wyspie Shikoku w Japonii. Ludność tego miasteczka zasłynęła na całym świecie z tego, że szybko zmierza do idealnego traktowania swoich śmieci. Ludność Kamikatsu chce w przyszłym roku stać się pierwszym w kraju, a jednocześnie i na świecie miastem o całkowicie zerowym produkowaniu jakichkolwiek odpadków i śmieci. Oto jak niesamowicie wygląda obecnie ekologia w Japonii!
Miasto Kamikatsu było pierwszą gminą w tym kraju, która wydała tzw. „Deklarację zerowej ilości odpadów”. Na dodatek zrobiła to dość dawno, bo już w 2003 r. Jednak ogólnie ta długa droga do całkowitego uwolnienia się od odpadów rozpoczęła się tam nawet jeszcze wcześniej. Kamikatsu rozpoczęło bowiem swój ruch „Zero-Waste City”, czyli „Zero odpadów w mieście”, gdy w 1990 r. lokalny rząd wdrożył najnowsze i najskuteczniejsze sposoby radzenia sobie z trudnym śmieciowym problemem.
Wcześniej, natomiast, podobnie jak w innych miastach, odpady tam po prostu gromadzono na wysypiskach i ewentualnie spalano na potęgę. Odkryto jednak, że wywoływało to rosnące zanieczyszczenie środowiska, pokarmu oraz ciał zwierząt i ludzi. Miasto zaczęło więc na początek zachęcać mieszkańców do recyklingu i ponownego wykorzystania odpadów, a nie jak dotąd – do kupowania lub używania produktów, które mogłyby stać się wyłącznie odpadami, jak np. opakowania foliowe, plastiki itp.
Zwrócono się też do producentów o wytwarzanie takich produktów, które można na koniec łatwo i bezpiecznie unieszkodliwić, aby zatrzymać wytwarzanie odpadów u źródła. Oczywiście tak zorganizowana ekologia w Japonii dotyczy obecnie nie tylko samego Kamikatsu.
Kamikatsu jak poradzono sobie tam ze śmieciami?
W 1995 r. w Kamikatsu wprowadzono dotacje na zakup kompostowników elektrycznych i pojemników na kompost. Umożliwiły one doskonałe kompostowanie domowych odpadów organicznych. Pierwsze dotacje były warte aż 42 000 (385 USD) i 52 000 (476 USD). Nieekologiczne odpady w Kamikatsu zostały więc (i nadal są) myte w domu i następnie przewożone na stację odpadów i zasobów w Hibigatani. Jest to pobliskie miasto, w którym dalej były segregowane, co ciekawe przez samych mieszkańców.
Stacja śmieciowa w tym mieście od lat jest czynna codziennie od godziny 07:30 do 14:00, z wyjątkiem jedynie trzech dni w święta Nowego Roku. Lokalni mieszkańcy mogą tu wnieść odpady w dowolnym czasie w godzinach pracy. Personel obsługujący na miejscu w tej stacji śmieciowej pomaga dodatkowo miejscowym w ich segregacji. Od stania się centrum interakcji społecznych między mieszkańcami, centrum zbierania odpadów zostało później rozszerzone tez dodatkowo o sklep zwany kuru-kuru (po japońsku), gdzie miejscowi zostawiają przedmioty nadające się jeszcze do użytku (niezniszczone, nowe lecz nieużywane, niepasujące im itp.).
Miejscowi Japończycy zostawiają więc tu swoje przedmioty, których już nie chcą lub nie potrzebują. Inni mogą tu przyjść i sobie wybrać coś dla siebie, a wszystko to za darmo. W sumie, przykładowo tylko w samym 2016 roku przywieziono tu i zostawiono około 15 ton różnych towarów i około 15 ton tych produktów zabrano sobie do innych domów. Każdego roku ponownie wykorzystuje się więc w sumie około 80-90% produktów śmieciowych, pochodzących z Kamikatsu i innych okolicznych miejscowości.
Tak doskonale zorganizowana ekologia w Japonii budzi więc rosnący podziw na świecie i znajduje coraz więcej naśladowców (np. San Francisco w USA, Flandria w Belgii i Gipuzkoa w Hiszpanii).
Kamikatsu system akredytacji zerowych odpadów.
W 2016 r. w Kamikatsu opracowano też tzw. „System akredytacji zerowych odpadów”, w celu dalszej, jeszcze ściślejszej kontroli wytwarzania odpadów. System ten certyfikuje sklepy i firmy, w tym w szczególności zakłady producenckie żywności i napojów, w celu większego podnoszenia świadomości potrzeby zerowej emisji ilości odpadów i zachęca klientów do nagradzania certyfikowanych firm swoim patronatem. Wysiłki podejmowane przez sklepy w celu zmniejszenia ilości odpadów poprzez segregację i przy zakupie składników, są coraz lepiej widoczne.
Propozycje zastosowania przyjaznych dla środowiska produktów i doskonalonych stale metod ograniczania ilości odpadów są przedstawiane przedsiębiorstwom, w celu dalszego zachęcania do zerowego wysiłku. Celem tego systemu jest zwiększenie liczby firm (sprzedawców detalicznych, zakładów spożywczych i napojów, karczm i restauracji itp.) w uczestnictwie w promocji zerowej ilości odpadów w celu rozpowszechnienia omawianego programu również poza Japonią na całym świecie.
W 2014 r. Kamikatsu rozpoczął także kampanię punktową zwaną „Chiritsumo”, promującą segregację papieru, w celu zmniejszenia ilości odpadów pochodzących ze spalania. W 2016 r. gmina osiągnęła już 81% wskaźnik recyklingu. Ponadto po wdrożeniu programu zero odpadów, Kamikatsu zaoszczędził aż jedną trzecią swoich wcześniejszych kosztów ponoszonych na spalanie odpadów. Oprócz rocznego kosztu gospodarki odpadami w mieście, który wynosi ok. 6 mln (55 764,00 $), program uwypuklił także ekonomiczne korzyści recyklingu w społeczności.
Recykling przynosi bowiem miastu 1 mln zysku (27 882,00 $), co z technicznego punktu widzenia jest bardziej opłacalne niż spalanie. Z kolei sprzedaż odpadów takich jak papier lub metale pomaga zrównoważyć koszty usuwania odpadów z Kamikatsu.
Jeśli chodzi o przyszłość, miasto ma na celu całkowite zapobieganie wytwarzaniu odpadów. W 2015 r. władze Kamikatsu opracowały kolejny plan działania, aby stać się miastem z „całkowicie zerowymi odpadami” do 2020 r. Ten ambitny plan jest możliwy, a największym sukcesem są innowacyjne metody zapobiegania usuwaniu ogromnej ilości odpadów, a także zaangażowanie w to lokalnej społeczności.
Kamikatsu kategorie śmieci – na jakiej zasadzie się je sortuje?
W Kamikatsu sortują śmieci obecnie aż na 45 różnych, osobnych kategorii odpadów, co można sprawdzić w opracowaniu reklamowym tego miasta. Mieszkańcy sortują tam śmieci wedle ich budowy, materiału z jakiego je wykonano, koloru czy szkodliwości. W 2003 r. miasto rozpoczęło rygorystyczny program zero odpadów, a wcześniej tylko spalało swoje śmieci. Ale w końcu zdało sobie sprawę, jak szkodliwe jest to dla środowiska. Wykazano, że spalarnie śmieci emitują ogromne ilości gazów cieplarnianych i toksyn, które mogą truć lokalną przyrodę, zapasy żywności, ludzi i zwierzęta.
W ciągu 17 lat wszystko to odmieniono. Mieszkańcy przez te lata dostosowali się do żmudnego zadania mycia, sortowania i wywozu śmieci do miejskiego centrum sortowania. Pracownicy dodatkowo i tak upewniają się tam jeszcze, że śmieci na pewno trafiają do odpowiednich pojemników. Ten proces jest teraz normalną rutyną, a ekologia w Japonii święci tryumfy.
W mieście jest też wspomniany sklep, w którym ludzie mogą zostawić odzież lub meble, których już nie chcą, wymieniając swoje stare rzeczy na darmowe przedmioty, zostawione tam przez innych. Wzdłuż ulicy znajduje się ponadto fabryka, w której miejscowe kobiety wytwarzają różne rzeczy ze zużytych produktów, takie jak np. misie i lalki ze starych kocy i kimon. Teraz 80% śmieci w mieście jest poddawanych recyklingowi, albo ponownie wykorzystywanych lub kompostowanych. Tylko mała już reszta trafia na wysypisko śmieci. Ta jakże niesamowita ekologia w Japonii wkracza teraz na inne kontynenty świata.
Kamikatsu kategorie sortowania.
Według raportu Banku Światowego z 2015 r., globalnie ilość wytwarzanych śmieci rośnie na świecie szybciej, niż tempo urbanizacji. Do 2025 r. organizacja ta szacuje, że 1,4 miliarda ludzi będzie już mieszkać w miastach na całym świecie, przy czym każda osoba będzie wytwarzać ok. 1,4 kg odpadów dziennie. To ponad dwukrotnie więcej, niż wynosi obecna średnia.
Poza Kamikatsu, miasta na całym świecie również starają się ograniczać swoje odpady. Na przykład w 2015 r. San Diego ogłosiło plan ograniczenia wywozu śmieci o 75% do 2030 r., a do 2040 r. będzie już całkiem bezodpadowe. Nowy Jork ma podobne ambitne plany, by za ok. 15 lat być bez odpadów. Oto niektóre z 45 kategorii sortowania (Kamikatsu kategorie śmieci): brązowe szkło, zielone szkło, przezroczyste szkło, inne szkło, puszki aluminiowe, puszki inne,
butelki sake, zapalniczki, elektryczne maszynki do golenia, żywność, opakowania kartonowe, papier piśmienniczy, książki, gazety, pieluchy i podpaski higieniczne, kartony na mleko, plastikowe pojemniki, plastikowe butelki (oddzielane wg rodzaju) plastikowe torby, stare ścierki i ręczniki, zużyte ubrania, masywne śmieci (osobno meble, elektroprzedmioty). Ekologia w Japonii stoi teraz na naprawdę bardzo wysokim poziomie. Należy brać z tego doskonalonego przez ostatnie lata systemu jak najlepszy przykład!
