Storczyki nazywane też orchideami to kwiaty doskonałe do każdych wnętrz. Cudnie i obficie kwitną przez długi czas i są stosunkowo łatwe w hodowli. W sprzedaży wszędzie z łatwością kupimy ogólnodostępne Phalaenopsisy. Warto jednak poznać też inne, równie piękne ich gatunki czy odmiany. Kochasz storczyki? Uprawiasz w domu orchidee i poszukujesz nowych odmian czy gatunków? Konieczne przeczytaj nasz miniporadnik oraz poznaj niesamowity storczyk Coelogyne cristata pachnący.
Storczyk Coelogyne cristata pachnący – storczyk kapturzyk grzebieniasty, co to za gatunek?
Storczyk Coelogyne cristata w języku polskim jest też nazywany kapturzyk grzebieniasty. Inne jego określenia potoczne, to królowa śniegu i storczyk aniołek. Storczyk Coelogyne cristata jest gatunkiem z rodzaju Coelogyne. Dalej jest podrodzina epidendronowe (Epidendroideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) i nadrząd liliopodobne (Lilianae).
Wyższa systematyka tego gatunku to klasa Magnoliopsida, nadklasa okrytonasienne/okrytozalążkowe (Magnoliopsida, Magnoliophyta, syn. Angiospermae), podgromada rośliny nasienne (Spermatophytina, Spermatophyta) i gromada naczyniowe (Tracheophyta). Storczyk Coelogyne cristata jako pierwszy w 1821 r. opisał botanik John Lindley.
Jest to orchidea epifityczna nadrzewna (jednak nie pasożyt). W Wielkiej Brytanii przyznano jej słynną nagrodę Royal Horticultural Society Award of Garden Merit.
Storczyk Coelogyne cristata pachnący – pochodzenie i siedliska naturalne.
Storczyk kapturzyk grzebieniasty (Coelogyne cristata) to gatunek orchidei azjatyckich. Rośnie w naturze w chłodnych i wilgotnych rejonach Wietnamu, gór Tajlandii Płn., czy wschodnich Himalajów. Spotkać go też można na terenie Garhwal w Indiach Płn., w Nepalu oraz w rejonie Sikkim, Assam i Bhutan. Jego siedliska naturalne ciągną się aż do wzgórz Khasi w Indiach Płn.-Wsch.
Orchidee Coelogyne cristata rosną w lasach wilgotnych, zwykle na wysokości 1600-2600 m. Spotkamy je na gałęziach i pniach lokalnych drzew oraz na skałach. Bywają przez to często wystawione też na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Znoszą też jednak spore chłody i wiatry.
Storczyk Coelogyne cristata pachnący – wygląd morfologiczny.
Storczyk Coelogyne cristata jest małym i średnim wielkościowo epifitem nadrzewnym. Czasem też bywa górskim naskalnym litofitem. Lubi przez to warunki chłodne do zimnych. Dorasta do wysokości 15-30 cm. Jest wiecznie zieloną orchideą o podłużnych pseudobulwach długości 5 cm zakończonych dwoma długimi, wąskimi listkami każda.
Liście te wyrastają na bulwach wierzchołkowo i mają kolor ciemno-zielony. Są lancetowate, lekko pofałdowane i ostre na końcach. Ich szerokość wynosi ok. 3 cm, a długość ok. 10-20 cm. Organy te pozostają stale zielone we wszystkich porach roku. W sezonie wegetacyjnym orchidea ta puszcza długie, obwisłe lub półwyprostowane łodyżki długie na 15-30 cm.
Na ich końcach powstają pachnące kwiaty. Każdy krzew ma 3-10 takich pędów kwiatowych. Kształt kwiatów jest bardzo atrakcyjny z trwałymi przylistkami. Średnica pojedynczego kwiatu wynosi ok. 7-13 cm. Pedy kwiatowe wiszą potem od zimy do wiosny. Storczyk Coelogyne cristata zaczyna bowiem kwitnąć bardzo wcześnie, gdy śnieg zacznie topnieć późną zimą.
Sucha i chłodna aura pozwala im przetrwać 4-5 tyg. Wszystkie części kwiatu mają kolor śnieżnobiały. Płatki kwiatowe są wydłużone i mają do tego faliste brzegi z zakrzywionymi końcami. Wyłącznie środkowa warga posrodku kwiatu ma 4-5 słonecznikowo-żółtych grzebieni w otoczeniu małych plamek.
Storczyk Coelogyne cristata pachnący – stanowisko, temperatura i oświetlenie.
W uprawie domowej doniczkowej orchidee te wymagają sporo światła pośredniego, przefiltrowanego. Ich stanowisko w pomieszczeniu powinno mieć poziom światła 20000-30000 luksów. Od wiosny do jesieni trzeba im zapewnić cieniowanie przed bezpośrednim słońcem. Światło cały rok powinno być ogólnie maksymalnie duże, jakie Coelogyne cristata może wytrzymać bez poparzenia liści.
W ciepłe lato można je wynieść na zewnątrz i postawić za wiatrem w półcieniu. Jeśli jednak stanowisko będzie zbyt gorące, to nie zakwitną. Powinien więc być delikatny ruch chłodzącego powietrza. Nie może to być jednak przeciąg. Coelogyne cristata mają wymagania umiarkowane do zimnych w zakresie temperatur.
Średnia dzienna temp. latem to 21-24°C, a w nocy 14-15°C. Ich średnia amplituda dobowa wynosi więc 6-9°C. Natomiast średnia temp. zimą to 11-13°C w dzień oraz 2-4°C w nocy, przy średniej amplitudzie dobowej 8-9°C.
Wedle niektórych źródeł, bez względu na porę roku, kapturzyki grzebieniaste Coelogyne cristata powinny stać w temp. niższej, niż pokojowa. Ogólnie ich optimum temperaturowe w pomieszczeniach jest też szacowane na 16-18°C w ciągu dnia oraz 12°C w nocy. Najlepszymi stanowiskami dla tych orchidei są więc okienne parapety wschodnie i zachodnie.
– optymalne podłoże.
Kapturzyki Coelogyne cristata powinny mieć storczykowe pojemniki z epifitycznym kompostem dla orchidei o kwaśnym pH (ewentualnie neutralnym). Można je też sadzić w płaskich pojemnikach lub koszach z luźnym i szybkoschnącym podłożem. Najlepsze podłoże to pokruszona kora iglaków, kora i włókna paproci drzewiastych, korek.
Dodatkowo przekłada się to mieszanką węgla drzewnego, perlitem, ciętym mchem torfowcem. Kapturzyki Coelogyne cristata można uprawiać w pojemnikach w pomieszczeniach lub w szklarniach, oranżeriach i orchidariach. Nadają się do wiszących koszów siatkowych z oczkami 6 mm, wyłożonych mchem torfowym i/lub włóknem kokosowym.
Proponowana mieszanka podłoża, to równe części drobnych i średnich włókien paproci drzewiastej + 10% drobnego węgla drzewnego + 10% perlitu lub pumeksu + 10% siekanego mchu torfowca. Takie podłoże nie nasiąka zbytnio wodą i nie wysycha całkowicie między podlewaniem. Paprocie drzewiaste jako podłoże nie rozkładają się szybko, co eliminuje częste przesadzanie i nawożenie.
Storczyk kapturzyk – podlewanie i wilgotność.
Kapturzyki Coelogyne cristata wymagają sporej wilgotności otoczenia do 85% w okresie lata i wczesnej wiosny. Następnie wymagania te obniżają się do 60-70% z początkiem zimy. Trzeba więc codziennie latem rozpylać wokół nich wodę i podlewać obficie, ponieważ mają wtedy aktywny wzrost i rozwój. Między podlewaniami muszą jednak móc łatwo wysychać.
Jeśli będzie latem bardzo gorąco i bezchmurnie, można je nawet wtedy moczyć kilka razy dziennie. Jesienią ich nowe przyrosty osiągają dojrzałość i podlewanie wymaga wtedy stopniowego ograniczenia do listopada. W listopadzie zaczyna się okres spoczynku dla kapturzyków.
W sezonie wegetacyjnym dobrze też pryskać je wodą wapienną z sodem i co trzecie podlewanie nawozić odżywką dla orchidei. Zimą niemal cały czas powinny być suche i absolutnie nienawożone. Ograniczamy więc podlewanie i stopujemy nawóz.
Storczyk Coelogyne cristata pachnący – odżywianie, nawożenie.
Coelogyne cristata nie lubi przenawożenia. Jako typowy epifit, doskonale radzi sobie z bardzo małą ilością składników odżywczych. Jedynie latem można go nawozić raz na tydzień nawozem do storczyków w ilości ¼ do ½ zalecanej dawki. Późnym latem i jesienią zaleca się nawozy o obniżonej zawartości azotu.
Z kolei nawóz fosforowy podwyższy kwitnienie w kolejnym sezonie wegetacyjnym i wzmocni przyrost jesienny. Pożądane jest też płukanie pojemników raz w miesiącu. Usunie to osady mineralne nagromadzone przez letnie nawożenie. Płukanie jest wręcz konieczne, gdy do podlewania i spryskiwania używamy mocno zmineralizowanej wody.
Kapturzyk grzebieniasty – możliwość przesadzania.
Omawiany storczyk po 2-5 latach dorasta do 0,3 m wysokości i szerokości 0,6 m. Gdy ma już za ciasno w pojemniku, można ją przesadzić ostrożnie ze względu na korzenie. Storczyk ten nie lubi przesadzania z powodu delikatnych korzeni. Często regeneruje się wtedy nawet 2-3 lata. Można jednak wyciąć tylko ostrożnie stare pseudobulwy, zamiast przesadzania całej rośliny.
Jeśli podłoże nie jest rozłożone, to wystarczy dla zdobycia miejsca. Jeśli jednak przesadzenie jest nieuniknione, robimy to, gdy zaczną rosnąć nowe wiosenne korzenie. Przesadzona orchidea będzie mogła wtedy szybko i zdrowo się ukorzenić. Natomiast usuwamy stare pseudobulwy i liście oraz łodygi przekwitłych kwiatów. Możliwy jest też podział kępy bulw na mniejsze potomne. To dobry sposób rozsady.
Storczyk kapturzyk wymagania odnośnie spoczynku.
Orchidea ta przechodzi okres odpoczynku zimą. W jej środowisku naturalnym to czas chłodów i suszy. Spoczynek jest konieczny dla zdrowego wzrostu i kwitnienia tych orchidei. Należy wtedy jesienią ograniczać im podlewanie i zraszanie. Zimą trzeba je podlewać rzadko i skąpo (czasem też poranny oprysk).
Ilość dostarczanej wody lekko zwiększamy, jeśli pojawi się schnięcie końcówek młodych liści i/lub marszczenie pseudobulw. Obumieranie starych pseudobulw i liści w tym czasie jest jednak zupełnie normalne. Nadmiar wody w czasie spoczynku może wpłynąć na późniejszy brak kwitnienia.
Storczyk Coelogyne cristata pachnący – choroby i szkodniki.
Gatunek ten mogą atakować takie szkodniki, jak mszyce, przędziorki czy wełnowce. Natomiast możliwe choroby, to wirusy, choroby grzybowe, czy poparzenia słoneczne i przelewanie.
