Ten ośli arystokrata z dredami stanowi ogromną atrakcję nielicznych hodowli i ogrodów zoologicznych. W Polsce, można spotkać do chociażby w ZOO we Wrocławiu oraz w Borysewie, niedaleko Poddębic. Osioł Poitou (fr. baudet de Poitou), bo o nim mowa, to jedna z najrzadziej spotykanych ras osłów na świecie. Niegdyś szalenie popularne we Francji, Niemczech, Szwajcarii oraz wielu innych krajach świata. Dziś, na całej planecie żyje ok. 400 przedstawicieli tego gatunku, a jeszcze niedawno rasie groziło wymarcie. Piotou donkey, jak również określa się tę rasę osłów, charakteryzuje się potężną sylwetką, niezwykle bujną okrywą włosową oraz nieprzeciętną siłą i wytrzymałością.
Charakterystyka i wygląd
W czasach, kiedy zwierzęta pociągowe spełniały niezwykle istotną rolę w rolnictwie, armii i przemyśle, osioł poitou cieszył się wielką popularnością. Popularności tej nie szkodził fakt, że rasa ta niemal w ogóle nie była wykorzystywana do prac polowych czy transportowych! Skąd, więc tak wielkie uznanie dla tych dużych i ciężkich zwierząt? Przede wszystkim stąd, że osioł poitou stanowił niezwykle cenne zwierzę, dzięki swoim właściwościom prokreacyjnym. Głównym zastosowaniem ogierów tej odmiany było krzyżowanie z lokalnymi klaczami w celu pozyskiwania mułów.
Zwierzęta te były niezwykle cenione, z uwagi na swoje liczne walory i zastosowane w gospodarstwach rolnych. Muły służyły w armii, idealnie sprawdzały się przy ciężkich robotach, takich jak np. ściąganie ciężkich pni przy wycince w lesie. Stanowiły atrakcyjną alternatywę dla koni zimnokrwistych, charakteryzujących się spokojem i ponadprzeciętną mocą.
Największe walory mułów uzyskiwanych dzięki krzyżowaniu z osłami poitou, to m.in.:
• mocna i silna budowa ciała, pozwalająca radzić sobie z największymi obciążeniami,
• niezwykła wydolność fizyczna i doskonała kondycja, dzięki którym muły mogły pracować całymi dniami,
• spokojny temperament i łagodny charakter, łatwość w przygotowaniu do pracy,
• doskonała odporność fizyczna, zarówno na ciężkie warunki atmosferyczne, jak i na obciążenia,
• szerokie kopyta zapewniające doskonała stabilizację na gruntach rolnych, podmokłych i bagnach.
Jak widać, muły w całej Europie i na świecie cieszyły się ogromnym poważaniem, gdyż często powierzona prace wykonywały lepiej niż konie. Co więcej – w odróżnieniu od nich, polecenia przyjmowały pokornie, nie zniechęcając się i nie buntując. Rasa mułów powstająca z krzyżowania poitou donkey z klaczami rasy poitevin charakteryzowała się najlepszą wydajnością i doskonałą kondycją.
Osioł Poitou historia rasy
Historia rasy poitou sięga czasów Cesarstwa Rzymskiego. Na terenach Poitou, nad Zatoka Biskajską przychodziły na świat te charakterystyczne zwierzęta, które imponowały swoim wyglądem. Osioł poitou charakteryzuje się atletyczną budowa ciała, doskonałym umięśnieniem, oraz niezwykle bujną sierścią osiągającą długość nawet do 15 cm. To właśnie okrywa włosowa, mająca wygląd luźno zwisających kosmyków, chroni osły tej rasy przed niskimi temperaturami. Dziś, osioł poitou hodowany jest niemal wyłącznie w stadninach i ogrodach zoologicznych, więc osobniki mogą liczyć na regularną pielęgnację. Sierść osłów powinna być, bowiem regularnie podcinana. Kolejnym znakiem rozpoznawczym osłów poitou, są uszy. Rasa ta posiada znacznie dłuższe uszy niż pospolite osły, przez co przedstawiciela poitou donkey łatwo rozpoznamy nawet z podciętą sierścią. Dorosłe samce osiągają ok. 150 cm wysokości w kłębie i mogą ważyć od 300 do nawet 400 kg. Samice są nieco niższe, a ich waga nie przekracza 250 kg.
Wzrost mechanizacji = spadek hodowli osłów
Powodem, dla którego populacja osłów poitou zaczęła spadać na początku XX wieku, był gwałtowny rozwój mechanizacji w rolnictwie, przemyśle oraz innych dziedzinach życia. Maszyny stopniowo wypierały zwierzęta, które przestawały być wykorzystywane do pracy. W związku z tym, spadło zapotrzebowanie na muły, a co za tym idzie – także osioł poitou nie był już tak prężnie rozwijającą się rasą. Doszło do tego, że na terenie Francji w połowie XX wieku żyło zaledwie kilkanaście osobników tej rasy. W 1977 roku, na całym świecie księgi rejestrowe odnotowały występowanie jedynie 44 osłów poitou. Gatunek szlachetnych i niezwykle cenionych niegdyś osłów, stał się poważnie zagrożony.
Na szczęście, alarmujące sygnały padły na podatny grunt, a podtrzymaniem rasy zajęły się m.in. ogrody zoologiczne i gospodarstwa agroturystyczne. Jeśli dziś chcemy spotkać gdzieś osła poitou, to właśnie tam. W Polsce żyje ich kilka, a ośle rodziny, składające się z rodziców i dzieci (urodzonych w Polsce), znaleźć można we wrocławskim czy borysewskim ZOO. Gdy na świat przychodzi osioł domowy poitou, w każdej hodowli jest to prawdziwe święto. Nie tylko ze względu na niewielką liczbę żyjących przedstawicieli tej rasy.
Rozród
Warto wiedzieć,że dojrzałość płciową osły osiągają po 3-4 latach życia, czyli bardzo późno. Sama ciąża trwa ok. 13 miesięcy, a oślice nie zawsze są w stanie donosić ją do końca. Nawet, jeśli uda się urodzić potomstwo, często zostaje ono odrzucone przez matkę. W przypadku osłów nie ma także mowy o ciążach mnogich. Za każdym razem, w trakcie porodu, na świat przyjść może wyłącznie jeden osobnik. Wszystkie te okoliczności mają poważny wpływ na fakt, że populacja osłów poitou jest mocno ograniczona. Jednak nie sposób nie docenić starań hodowców, którzy dzięki konsekwentnie prowadzonym działaniom, byli w stanie zapewnić stabilny poziom rozwoju osłów tej rasy.
Trudno powiedzieć, czy tak popularny lata temu, osioł poitou poradziłby sobie dziś w naturalnym środowisku. Na to pytanie odpowiedzi raczej się nie doczekamy, z uwagi na fakt, że wszystkie zarejestrowane na świecie osły tej rasy żyją w hodowlach. Warto wspomnieć, że dla rasy osioł poitou, prowadzone są księgi rejestrowe, w których każdy osobnik musi być szczegółowo opisany. Odnotowuje się datę i miejsce urodzenia, pochodzenie rodziców oraz cały szereg innych, istotnych informacji. Dzięki temu, istnieje możliwość zachowania wzorca rasy, która pomimo poważnych kłopotów, cały czas się rozwija.
[…] sztuk. Nikogo nie powinien dziwić więc fakt, że osioł poitou to jedna z największych, ale i najrzadziej spotykanych ras na świecie. Przyczyną niezbyt wysokiej populacji tych zwierząt, są także trudności z donoszeniem ciąży. […]