Akacja (acacia Mill.)

4,3/5 - (11 votes)

Historia tego drzewa jest absolutnie niezwykła. Pojawia się w Biblii, dla wyznawców Judaizmu i Islamu symbolizuje życiodajne moce, przez stulecia wierzono w jej magiczne możliwości. Może być rośliną ozdobną, przemysłową, leczniczą, a i na tym nie kończą się jej liczne zastosowania. Akacja (acacia Mill.) – bo właśnie o niej mowa, to drzewo, o którym nie da się opowiedzieć w kilku zdaniach. Może mierzyć od 5 do 45 metrów wysokości i równie dobrze może mieć postać krzewu. Dostarcza pożądanego, twardego i solidnego drewna. Każdy z ponad 1300 gatunków akacji posiada swoje unikatowe właściwości. Zapraszamy do zapoznania się z cechami charakterystycznymi tego niezwykle popularnego drzewa.

Akacja opis i charakterystyka

Akacja (acacia Mill.) to niezwykle bogaty i zróżnicowany gatunek krzewów i drzew z rodziny bobowatych. W naszym kraju, bardzo często akacją nazywamy wysokie drzewa, znajdujące się w lasach, parkach czy przy drogach. W rzeczywistości, jest to robinia akacjowa. Akacja (acacia Mill.) ma pierzaste liście, zarówno pojedyncze, jak i podwójne, czasem poskładane. Występują także liściaki – małe ogonki o różnej długości i kształcie, a także przylistki. Z czasem, przylistki mogą przekształcić się w ciernie, które również stanowią atrybut akacji.

akacje na sawannie afrykańskiej
akacje na sawannie afrykańskiej

Jak wygląda akacja? Opis poszczególnych gatunków może się od siebie różnić, z uwagi na miejsce występowania drzewa lub krzewu. W okresie kwitnięcia, drzewo posiada niewielkich rozmiarów kwiaty, o kształcie cztero- lub pięciokątnym, pogrupowane w skupiska. Mogą one liczyć nawet do 100 kwiatów. W trakcie kwitnięcia, akacja wydziela bardzo intensywny zapach, który przyciąga pszczoły. Owocami drzewa są strąki, często pękające, o jajowatym kształcie. Wewnątrz znajduje się kilka nasion.

co je żyrafa liście akacji
żyrafa jedząca liście akacji

Akacja występowanie

Głównym obszarem występowania akacji jest strefa tropikalna na całym świecie, jednak najliczniej Akacja (acacia Mill.), występuje w Afryce. Jak akacja przystosowała się do życia na sawannie? Najpopularniejsze gatunki, które możemy spotkać na ziemiach afrykańskich, to akacja senegalska oraz akacja arabska. Znajdziemy je na sawannach i stepach w takich krajach jak: Senegal, Kongo, Somalia, RPA oraz obszary Półwyspu Arabskiego. Jest to szczególna akacja. Opis tego drzewa pozwala zrozumieć, dlaczego upalne temperatury oraz obfite pory deszczowe nie stanowią problemu dla akacji na pustyni. Przede wszystkim, swoją siłę, akacje senegalskie zawdzięczają niezbyt dużej wysokości. Rzadko osiągają one 5 metrów, co przekłada się na właściwości odżywcze. Mniejsza wysokość i powierzchnia, to mniej wody, niezbędnej do prawidłowego rozwoju drzewa. Akacje na sawannie posiadają niezwykle charakterystyczną, rozłożystą, płaską koronę o parasolowatym kształcie. Pierzaste liście mają za zadanie ochronę przed działaniem promieni słonecznych. To dzięki nim, akacja na sawannie może przetrwać tropikalne upały.

Czytaj również  Figowiec pospolity
drzewo życia
drzewo akacji, Hwange National Park


Akacja (acacia Mill.) występuje również w innych rejonach świata. Poza Afryką międzyzwrotnikową, znajdziemy ją również w Azji – szczególnie w Indiach. Występuje także w Ameryce Północnej (głównie USA, w stanach Teksas i Nowy Meksyk). Niektóre odmiany akacji znajdziemy również w Ameryce Południowej i w Europie. Już zasięg występowania oraz liczba gatunków pozwalają nam zdać sobie sprawę z faktu, jak popularnym drzewem jest akacja. Drzewo to upodobało sobie do życia klimat ciepły i umiarkowany i doskonale przystosowało się do życia w takich warunkach.


Właściwości drzewa akacjowego

Na uwagę zasługuje liczne zastosowanie akacji w lecznictwie, przemyśle czy innych dziedzinach życia. Z akacji senegalskiej pozyskuje się gumę arabską, powstałą z soki pni i konarów. Inne gatunki akacji mogą pochwalić się równie szeroki zastosowaniem. Surowcem może być drewno akacjowe – używane zarówno jako materiał opałowy, jak i do wykonywania mebli, parkietów podłogowych czy konstrukcji drewnianych. Także kora akacji posiada bogate zastosowanie, głównie w ogrodnictwie i ziołolecznictwie.

guma arabska
guma arabska z akacji

Kora akacjowa pozwala usuwać stany zapalne, dlatego na całym świecie wywary z niej pomagają leczyć różnego rodzaju obrzęki i opuchlizny. Pomaga także w leczeniu biegunki, bólu żołądka, gardła czy jelit. Z kolei kwiaty akacji mają niezwykle bogate zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Zawarty w nich olejek eteryczny nawilża suchą skórę i dostarcza jej wartości odżywczych. Poszczególne gatunki i odmiany akacji mogą wykazywać własne, specyficzne właściwości. Np. akacja katechu, znacznie różniąca się wyglądem od akacji senegalskiej, pomaga leczyć przewlekły katar czy grzybicę skóry.


Drzewo życia

Akacja drzewo życia. Wielu z nas zapewne słyszało ten termin, jednak czy zastawialiśmy się głębiej nad jego znaczeniem? Jeśli nie, jego wyjaśnienie może nas zaskoczyć. Z uwagi na opisane powyżej, rozległe właściwości lecznicze, akacja od stuleci uznawana jest za drzewo o niezwykłym znaczeniu dla człowieka. Akacja ma także niezwykle bogatą symbolikę w kulturze. Tylko w Biblii, drzewo akacjowe zostało wspomniane 29 razy. To właśnie z akacji zbudowana została Arka Przymierza. Choć dziś wiadomo, że nie jest to prawda, przez stulecia wierzono, że to właśnie z drzewa akacjowego została wykonana korona cierniowa, którą na głowę założono Chrystusowi.

Czytaj również  Dereń jadalny

Jednak nie tylko w religii chrześcijańskiej akacja uważana jest za niezwykle istotny symbol. W wierzeniach starożytnych Rzymian często przewijały się amulety z akacji, które miały rzekomo uśmierzać ból i chronić przed nieszczęściami. Akacja ma podobno bardzo silną moc, która może skłaniać do jasnowidzenia i proroczych snów. W wielu kulturach symbolika akacji funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Jej magiczne i lecznicze właściwości sprawiają, że odwołują się do niej także przedstawiciele wolnomularstwa, zielonoświątkowcy, Żydzi czy muzułmanie.

ciernie drzewa akacji
ciernie akacji


Akacja (acacia Mill.), a robinia akacjowa

A jak jest z akacją w Polsce? Przede wszystkim, warto ustalić, że wysokie drzewa, które zwykliśmy nazywać akacjami, w rzeczywistości nimi nie są. Mówiąc „akacja”, mamy na myśli robinię akacjową – drzewo, które pochodzi z Ameryki Północnej, a do Europy zostało sprowadzone na początku XVII wieku. Pierwotnie, przywędrowało do nas jako drzewo ozdobne. Z czasem jednak, zaczęło rozprzestrzeniać się masowo i dziś w Polsce robinię akacjową możemy spotkać dosłownie wszędzie. Wysokość do 25 metrów, strzelista korona, podłużne wiązki liści – pospolity charakter robinii akacjowej sprawia, ze w naszym kraju drzewo to postrzegane bywa niemal jako chwast.

Leave a Comment