Ściółkowanie zwane też mulczowaniem jest bardzo efektywnym sposobem na pozbycie się chwastów i zatrzymanie wilgoci w glebie. Ściółkowanie za pomocą warstwy tektury lub papieru oraz ściętej trawy, to przy tym sposób bardzo oszczędny i zarazem ekologiczny. Spełnia wszystkie wymagane funkcje, przy jednoczesnej naturalnej poprawie jakości gleby.
Masz ogród lub działkę i stosujesz ekologiczne metody uprawy? Konieczne przeczytaj ten mini poradnik i jeszcze dziś wypróbuj przyjazne ściółkowanie ziemi kartonami i trawą.
Ściółkowanie ziemi kartonami i trawą to świetny sposób na zapobieganie wzrostowi chwastów, przy jednoczesnej poprawie jakości gleby.
Zatrzymuje bowiem w niej wilgoć, co jest bardzo ważne szczególnie w czasie dłuższych okresów suszy. Po rozłożeniu zaś karton i ścięta trawa są wspaniałą naturalną pożywką dla roślin uprawnych. Ściółka z traw zawiera tak dużo azotu i potasu, że służy jako nawóz uzupełniający. Może nawet odstraszać szkodniki. W pewnym 3-letnim badaniu szwedzkim wykazano, że taka ściółka poprawiła plony kalafiora, jednocześnie zmniejszając szkody powodowane przez czerwie korzeniowe.
Siano lub słoma zamiast trawy nie byłyby już tak bezpiecznym i korzystnym wyborem, ze względu na ryzyko zanieczyszczenia herbicydami. Podobnie jest też w przypadku obornika. Ściółkowanie kartonami i ściętą trawą sprawdzi się szczególnie pod drzewami i krzewami owocowymi, na rabatach kwiatowych i warzywnych, oraz na obrzeżu krzewów ozdobnych. Na powierzchnię gleby układa się przy tym jedną lub dwie warstwy tektury falistej lub trzy warstwy cieńszego papieru.
Układamy je, zakładając po kilka centymetrów na siebie, by nie tworzyły się puste przerwy. Ponieważ może to jednak zostać zdmuchnięte podczas wietrznej i suchej pogody, dobrze jest przykryć kartony ścinkami trawy. Ściętą, skoszoną trawę można też samodzielnie wysypywać na ziemię, jako ściółkę bez kartonów.
Trawa i kartony doskonale pełnią tę funkcję wspólnie, jak i rozkładane zupełnie samodzielnie i niezależnie od siebie. Najlepiej jednak, gdy trawa przykrywa karton. Wtedy ich oddziaływanie biologiczne po rozłożeniu jest bogatsze dla gleby. Ściółkowanie wygląda więc wtedy zdecydowanie estetyczniej wizualnie.
Ściółkowanie ziemi kartonami i trawą wspomaga faunę gleby.
Ściółkowanie w ogrodzie, zwane też z angielska mulczowaniem poprawia warunki dla fauny glebowej. Robaki uwielbiają tekturę falistą, rozkładającą się trawę i inne podobne odpadki organiczne. Dlatego zamiast wyrzucać bezpotrzebnie, lepiej wprzęgnąć je w pracę w ogrodzie. Gdy karton i papier oraz skoszona trawa rozpadają się, dodają swój węgiel i inne składniki bezpośrednio do gleby. Gnijące ścinki trawy zostają też po części zjedzone.
Po przerobieniu takiej ścioły, poprawa gleby jest naprawdę ogromna. Początkowo gleba może być nawet bardzo uboga i prawie nie ma w niej pożytecznych robaków. Żyjątka glebowe mają bowiem zbyt mało materii organicznej do konsumpcji. Jednak po omawianym ściółkowaniu, populacja robaków zauważalnie wzrasta. Wraz z nimi, znacząco poprawia się też i reszta ekologii gleby. Ich obsada musi być idealna dla roślin uprawnych.
Tworzone przez nie tunele są niezwykle cenne w tym procesie, umożliwiając tlenowi wnikanie głębiej w glebę. Dobrze dzięki temu napowietrzona gleba bezpośrednio wspomaga korzenie roślin i napędza aerobową gospodarkę gleby. To powolny proces, ale już po trzech latach takiego ściółkowania, różnica w glebie jest oczywista. Podłoże stanie się ciemniejsze i żyźniejsze.
Ściółkowanie ziemi kartonami i trawą poprawia przepuszczalność gleby i dostępność wody.
Mulczowanie i spulchnienie podłoża poprawia też sposób, w jaki gleba radzi sobie z wodą. Podczas ulewnego deszczu, zamiast spływać, woda jest bowiem wchłaniana przez ściółkę. Wolniej przez to uwalnia się do gleby poniżej. Następnie tunele bogatej fauny dżdżownic zapewniają, że lepiej przesiąka w głąb gleby. Jest też później długo przytrzymywana przez tę całą materię organiczną, jak gąbka.
Ma to również wielką, nieocenioną wartość w przypadku oberwania chmury i dużej ulewy w porze suchej latem. Woda nie spłynie wtedy powodzią, wymywając wszystko po drodze, lecz wsiąknie bezpiecznie w głąb gleby. W czasie upałów mulczowanie zapobiega też parowaniu wody z gleby. Woda znajdująca się głęboko w glebie, będzie wciągana przez tunele i przestrzenie przez działanie kapilarne, bezpośrednio do korzeni roślin.
Nie zostanie zaś utracona do powietrza. Ściółka ze skoszonej trawy wymaga jednak specjalnej obsługi, ponieważ ma tendencję do tworzenia śluzowatych mat. Staje się tak szczególnie, gdy jest nakładana zbyt grubo i w mokrych stosach. Jest jednak raczej mało prawdopodobne, że popełnimy takie błędy. Skoszona trawa jest zaś zbyt cennym zasobem, by go tak łatwo marnować.
Ściółkowanie ziemi trawą i kartonami – uprawa przez odpowiednie ściółkowanie.
Rośliny mogą wyrosnąć przez ściółkę, ale nie z nasion. Dlatego na inspekty gdzie wysiewamy rośliny uprawne nie dajemy grubego mulczu. Kiełkujące nasiona, podobnie jak chwasty, będą bowiem wtedy zabezpieczone grubą ściółką przed skutecznym kiełkowaniem. Rośliny wyhodowane z nasion w doniczkach lub modułach można jednak przesadzać do otworów wykonanych w ściółkowanym gruncie. Nadaje się do tego również gruba tektura.
Taka uprawa rozsady będzie miała zalety większej ilości dostępnej wody w gruncie przy suchej pogodzie. Sadzonki ściółkowane w ten sposób generalnie całkiem dobrze sobie radzą. Ale i tu jest pewien nawet spory problem. Mulczowanie w ten sposób ścinkami trawy i tekturą zapewnia bowiem idealne siedlisko dla wszystkożernych ślimaków.
Ten problem ze ślimakami wyklucza m.in. większość upraw, takich jak liściaste kapustne, które w innym przypadku skorzystałyby na mulczowaniu. Fasola z pewnością jednak będzie idealnie rosła tak ściółkowana, ponieważ ślimaki jej nie przeszkadzają. Także bób może skorzystać na takim mulczowaniu ułożonym pomiędzy podwójnymi rzędami.
Ściółkowanie ziemi kartonami i trawą na grządkach roślin zimujących.
Ściółkowanie tekturą i ścinkami trawy to doskonały sposób na okrycie grządek roślin zimujących. Przyda się szczególnie tym wrażliwszym na mrozy i śniegi. Gleba poniżej zostanie też oczywiście wolna od chwastów. Co ważniejsze jednak, temperatura gleby pozostaje wtedy umiarkowana nawet podczas mrozów.
Dzięki temu robaki i reszta życia na dole, mogą trwać dłużej i zaczynać się wcześniej budzić wraz z nadejściem wiosny. Wiosną i latem widoczna jest też potem spora poprawa jakości gleby, o której była mowa powyżej. Kiedy chcemy już rozpocząć siewy i sadzenie na wiosnę, wszelkie pozostałe ścinki takiego mulczu można zgrabić i zakompostować, albo przekopać.
Ściółkowanie ziemi kartonami i trawą – przejmowanie nowych terenów dzięki takiej ściółce.
Czasem potrzebujemy wkroczyć na nowy teren pod uprawy, na przykład przekształcając trawnik w warzywnik. Czasem nawet chcemy zrekultywować całkiem zdziczały teren. Opisana tu metoda może być nam przy tym pomocna, chociaż jest to proces raczej powolny. Najpierw trzeba jednak zacząć od usunięcia wszelkich wieloletnich chwastów, takich jak lebiody, mlecze itp. One najprawdopodobniej przebiją się bowiem przez ściółkę.
Następnie nieco podnoś glebę widłami i zakryj obornikiem przerobionym lub świeżym. Dopiero teraz przykryj całość kilkoma warstwami kartonu lub pół tuzinem kartek papieru. Nałóż je na siebie tak, by jeden kawałek zachodził lekko na drugi. Na koniec przykryj wszystko warstwą 10-15 cm skoszonej trawy. Pozostaw teraz tak okryty grunt na ok. 6 miesięcy, a chwasty i trawa pod spodem staną się martwe.
Gleba zostanie też nieco poprawiona i łatwiej będzie ją uprawiać. Jeśli tak przygotowana gleba jest lekka i ma dodany kompost, można już w niej siać i sadzić. Jednak przy glebie ciężkiej i gliniastej polecane jest najpierw podwójne kopanie.
Ściółkowanie ziemi trawą i kartonami – z jakiego materiału papierowego możesz skorzystać?
Zasadniczo cały karton i papier można wykorzystać na kompostowniku lub w ogrodzie, jeśli nie jest błyszczący. Rozkłada się wtedy dłużej i nie jest zdrowy. Kiedyś błyszcząca powierzchnia była wykonana z kaolinu, naturalnego materiału glinianego. Jednak teraz równie dobrze może być wykonana z toksycznego dla środowiska plastiku, takiego jak polimery.
Niedobry jest więc pomysł dodawania potencjalnie szkodliwego plastiku do środowiska. Można więc używać tylko kolorowego matowego kartonu lub papieru. Dobry będzie zarówno czysty papier zwykły – biały lub kolorowy oraz zwykłe gazety na niebłyszczącym papierze. Idealna jest jednak przede wszystkim brązowa i kolorowa tektura niebłyszcząca, w tym zwłaszcza tektura falista. Opakowania tekturowe zwykle mają jednak przyklejoną gdzieś plastikową taśmę.
Trzeba ją więc najpierw dokładnie usunąć przed użyciem w ogrodzie. Taśma taka jest niedegradowana w glebie i może być szkodliwa dla środowiska. W razie czego, można też użyć kartki ze starych książek, ale nie okładki czy błyszczące strony ze zdjęciami. Chusteczki i papier kuchenny mogą służyć jedynie jako nawóz, bo do ściółkowania są zbyt delikatne.
Natomiast odnośnie trawy, to jeśli trawnik był wcześniej traktowany produktem zawierającym herbicyd, skoszonej tam trawy nie należy używać do ściółkowania. Przeczytaj też uważnie instrukcje na opakowaniu, aby uzyskać informacje na temat toksyczności (dla roślin) i sposobu usuwania ścinków.
