Dla wszystkich miłośników przyrody, listkowiec cytrynek stanowi jedną z pierwszych oznak wiosny. Jak na motyle, jest on niezwykle długowieczny, ponieważ jego długość życia wynosi niemal rok! Należy jednak wiedzieć, że większa część swojego życia motyl ten przesypia, oszczędzając energię na wiosnę, kiedy nadchodzi czas rozmnażania. To zdecydowanie jeden z najciekawszych gatunków motyli, do tego bardzo licznie występujący na terenie naszego kraju. Któż z nas nie widział tańczących w powietrzu, motyli o intensywnym, żółtym kolorze skrzydeł? To właśnie motyl cytryniec wykonuje swoje podniebne ewolucje! A jeśli uda nam się przyuważyć odpoczywającego motyla i powąchać jego skrzydełek, przekonamy się, że mają one zapach świeżej, orzeźwiającej cytryny.
Listkowiec cytrynek opis motyla
Listkowiec cytrynek, bo tak również określa się bohatera naszego dzisiejszego artykułu, jest motylem o sporych rozmiarach. Długość przedniego skrzydła wynosi 3 cm. Samce cytrynków mają jaskrawożółte skrzydła z pomarańczowymi lub pomarańczowo-brązowymi plamkami. Samice nie są tak jaskrawe, często posiadając wręcz czysto białe ubarwienie. Już sama nazwa sygnalizuje, że mamy do czynienia z motylem niezwykły, choć – pod względem liczebności i miejsc występowania – bardzo pospolitym. Skąd wzięło się określenie listkowiec? Wytłumaczenia są dwa. Według pierwszego, skrzydła motyla przypominają wyglądem świeże listki drzew. Jednak listkowiec swoją nazwę zawdzięcza także temu, że zimę spędza w opadłych liściach, które służą mu za schronienie. A dlaczego cytrynek? To już wyjaśniliśmy. Jego skrzydła mają intensywną, żółtą barwę, a na dodatek wydzielają intensywny, cytrynowy zapach. W tej sytuacji, trudno byłoby wyobrazić sobie, by motyl ten nazywał się inaczej.
Cytryniec – występowanie
Charakterystyczną cechą wyglądu motyli tego gatunku jest zaostrzona końcówka przedniego skrzydła. Również tylne skrzydło posiada niewielki wierzchołek, lecz znacznie delikatniejszy niż z przodu. Rozpiętość skrzydeł może wynosić od 4,8 do 5,5 cm. Gąsienice motyli mają podłużny kształt, są smukłe i niewielkie. Mają zielona barwę i paski po bokach. Po wykluciu, gąsienica żeruje na liściach, od spodniej strony. Przepoczwarzenie następuje po upływie 4 tygodni.
Pod względem występowania, motyl cytryniec zalicza się do niezwykle popularnych i często spotykanych. Nie ma co prawda żadnych danych, które określałyby liczebność populacji tego gatunku, jednak najlepszym dowodem na powszechne występowanie tych motyli jest fakt, że możemy spotkać je wszędzie – zarówno w górach, jak i na terenach nizinnych. Nie są tak wrażliwe na trudne warunki atmosferyczne jak inne motyle. Latolistek cytryniec najlepiej czuje się na otwartych przestrzeniach, więc z pewnością spotkamy go na łące lub leśnej polanie. Jednak równie często możemy spotkać je w latach czy ogrodach. Obszar występowania listkowca cytrynka to m.in. Europa, Afryka północna oraz Azja. Jako ciekawostkę warto dodać, że cytrynek jest jedynym przedstawicielem rodziny bielinkowatych, występującym na terenie Polski. W innych krajach europejskich, głównie w cieplejszym klimacie Europy Południowej, występują także inne odmiany motyli bielinkowatych.
Tryb życia motyla listkowiec cytrynek
Motyl cytryniec jest gatunkiem, który prowadzi bardzo charakterystyczny tryb życia. Wynika to z faktu, że jego długość jest swoistym ewenementem wśród motyli. Większość znanych nam gatunków żyje góra kilka tygodni, podczas gdy cytryniec na świat przychodzi latem i żyje do późnej wiosny przyszłego roku. Już sam fakt, że motyle zimują, jest szalenie ciekawy. Wszystko dlatego, że właśnie wiosną przychodzi okres motylich godów. Wówczas możemy zauważyć liczne pary, a często nawet większe grupy motyli, wykonujących podniebne akrobacje w locie.
Jako pierwsza zawsze leci samica, następnie samiec, a czasem nawet kilku samców, rywalizujących ze sobą o względy partnerki. Tak wygląda motyli taniec godowy, który kończy się kopulacją. Jednak zanim do tego dojdzie, motyl cytryniec kilka razy zapada w letarg. Pierwszy taki czas przychodzi kilka tygodni po narodzinach. Po przepoczwarzeniu, przez pewien czas latają,c spijając pyłki i nektar kwiatów w słoneczne dni. Ich rolą jest magazynowanie jak największej ilości pokarmu na czas diapauzy letniej, czyli okresu, który spędzają pod opadłymi liśćmi. Okres letargu trwa zwykle do końca lata, gdyż motyl cytryniec źle znosi upały. Jesienią znów budzi się do życia, by przygotować się we właściwy sposób do zimowania. To rozpoczyna się w okolicach listopada i trwa do przedwiośnia.
Często zdarza się, że przyroda „oszukuje” motyle. Gdy po pierwszych śniegach nagle przychodzi ocieplenie, cytrynki często interpretują je jako nadejście wiosny i wylatują ze swoich kryjówek. Ponowne nadejście zimy często jest dla nich prawdziwym szokiem. Kiedy jednak w okolicach końcówki lutego i początku marca zima odchodzi na stałe, cytryńce budzą się do życia. Widok motyli latających w powietrzu, podczas gdy na polach zalega jeszcze śnieg, jest dla wielu jednym z najwspanialszych pejzaży przedwiośnia.
Podsumowanie
Jak widać, istnieje wiele argumentów, pozwalających uznać gatunek motyl cytryniec za absolutnie wyjątkowy. Sam fakt,że długością życia kilkakrotni przewyższa on większość motyli w naszym kraju, czyni go godnym uwagi. Podobnie jak to, że jest jedynym przedstawicielem rodziny bielinkowatych oraz fakt, że jego skrzydełka mają wspaniały, cytrynowy zapach. Jak widać,wymieniając zwierzęta, które zapadają w zimowy sen, nie trzeba skupiać się wyłącznie na niedźwiedziach. Motyle również zimują, by na wiosnę budzić się do aktywnego życia. Przede wszystkim jednak, dla wszystkich tych, którzy każdego roku z utęsknieniem oczekują nadejścia wiosny, widok motyli cytrynków unoszących się w powietrzu, jest wspaniałą wiadomością.